ความเชื่อภาคเหนือ ความเชื่อโบราณ หมายถึง ความเชื่อที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ หรือสืบทอดมาตลอดเวลาจนถึงปัจจุบัน วิถีชีวิตของชาวล้านนา ถูกสืบทอดและรับรู้โดยกลุ่มคนในชุมชนหรือสังคมนั้นๆ ด้วยอิทธิพลจากหลายศาสนา เช่น พุทธศาสนาและความเชื่อท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาหลายรุ่น heng99 เชื่อว่า ความเชื่อนั้นเชื่อมโยงกับธรรมชาติ ชุมชน และจิตวิญญาณ การบูชาผี เทพเจ้า และการทำพิธีกรรมต่างๆ เป็นการแสดงออกถึงความเคารพและความเชื่อในสิ่งที่สามารถคุ้มครองชีวิตและชุมชนให้มีความสงบสุขและเจริญรุ่งเรือง
ความเชื่อภาคเหนือ
ความเชื่อโบราณในประเพณีภาคเหนือเป็นส่วนสำคัญของวัฒนธรรมและทัศนคติ ที่มีหลายแง่มุม ประเพณีของภาคเหนือ ความเชื่อภาคเหนือ เกิดจากการผสมผสานการดำเนินชีวิต และศาสนาพุทธความเชื่อเรื่องการนับถือผี ส่งผลทำให้มีประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของประเพณีที่จะแตกต่างกันไปตามฤดูกาล ทั้งนี้ ภาคเหนือจะมีงานประเพณีในรอบปีแทบทุกเดือน จึงขอยกตัวอย่างประเพณีภาคเหนือบางส่วนมานำเสนอ ดังนี้
ความเชื่อภาคเหนือ การเลี้ยงผีปู่ย่า
การเลี้ยงผีปู่ย่า เป็นความเชื่อล้านนาทางภาคเหนือ สืบเนื่องกันมารุ่นต่อรุ่น โดยการเลี้ยงผีปู่ย่า แบบโบราณล้านนา หรือการเลี้ยงผีประจำตระกูล หรือที่เรียกกันว่าผีบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว เหล่าลูกหลานก็จะสร้างหอไว้ทางเบื้องทิศหัวนอน (ทิศตะวันออก) หรือในสถานที่ที่เห็นว่าสมควร บนหอจะมีหิ้งวางเครื่องบูชา เช่น พานดอกไม้ ธูปเทียน น้ำต้น (คนโท) วางเอาไว้ โดยจะมีดอกไม้ ธูปเทียน อาหาร หวานคาว บวงสรวงอัญเชิญดวงวิญญาณของผีปู่ย่า ให้มาสถิตอยู่ในศาล เพื่อพิทักษ์รักษาลูกหลาน ตลอดจนเครือญาติจะต้องถือผีปู่ย่าวงศ์เดียวกันพร้อมบริการ หวย ที่นี่!!
การเลี้ยงผีบรรพบุรุษ เป็นการทำพิธีเพื่อระลึกถึงปู่ย่า ตายาย เป็นพิธีกรรมในระดับครัวเรือน และสายตระกูล ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นการบอกกล่าวให้ผีบรรพบุรุษได้ช่วยปกปักรักษาลูกหลาน ให้อยู่ดีกินดี ปลอดภัยจากโรคภัยไข้เจ็บ การเลี้ยงผีบรรพบุรุษของชาติพันธุ์ลัวะในเมืองน่านคล้ายกับการเลี้ยงผีบรรพบุรุษของกลุ่มชาติพันธุ์ลัวะในเมืองเชียงใหม่ และกลุ่มชาติพันธุ์ไทพื้นราบ
ความเชื่อการบวชลูกแก้วปอยส่างลอง
หนึ่งในงานบุญสุดคึกคักครื้นเครงของชาวไทใหญ่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ต้องนับรวม “ประเพณีปอยส่างลอง” หรือเรียกอีกอย่างว่า “บวชลูกแก้ว” เข้าไปด้วย ประเพณีนี้คืออะไร? ทำไมถึงได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรม
“ชาวไทใหญ่” ในแม่ฮ่องสอน
แม่ฮ่องสอนเป็นจังหวัดที่มีชาวไทใหญ่อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เหตุผลก็เพราะชาวไทใหญ่หรือชาวฉาน อพยพเข้ามาตั้งรกรากที่นี่นับร้อยๆ ปีมาแล้ว มีการนำวัฒนธรรมไทใหญ่เข้ามาในชุมชน ส่วนหนึ่งฉายชัดผ่านงานพุทธศิลป์และงานศิลปะที่แสดงออกถึงอัตลักษณ์ชาวไทใหญ่
ความเชื่อเรื่องพิธีสืบชะตาแม่น้ำ
พิธีสิบชะตาแม่น้ำ เป็นพิธีกรรมทางศาสนาและขนบธรรมเนียมประเพณีพื้นบ้าน ซึ่งมีรากฐานจากพิธีสืบชะตาบ้านเมือง และชะตาคน อันเป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านที่มีคุณค่าและความหมาย นอกจากเป็นการเรียกขวัญกำลังใจกลับคืนมาแล้ว ยังเป็นการใช้กุศโลบายซึ่งเข้ากับวิถีชุมชน ก่อให้เกิดความร่วมมือ ความสามัคคี เกื้อกูล ช่วยกันแก้ไขปัญหา และเกิดความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ดูแลแม่น้ำ ส่งผลดีต่อระบบนิเวศวิทยาแม่น้ำ และประการสำคัญที่สุด เพื่อเป็นการสนองพระราชดำริ ในเรื่องการบริหารจัดการน้ำให้เกิดความยั่งยืน เกิดประโยชน์ต่อประชาชนโดยส่วนรวม
พิธีสืบชะตาแม่น้ำเป็นพิธีกรรมที่คิดริเริ่มขึ้นมาใหม่ไม่มีในตำรา ไม่มีในพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา ซึ่งส่วนใหญ่มักนิยมสืบชะตาต่ออายุให้คน ผู้ที่ริเริ่มทำพิธีสืบชะตาแม่น้ำ คือ พระมานัสนทีพิทักษ์ เจ้าคณะอำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ในปี พ.ศ. 2533 เป็นการนำความเชื่อทางพระพุทธศาสนามาประยุกต์กับภูมิปัญญาท้องถิ่นพื้นเมืองทางภาคเหนือ โดยมีวัตถุประสงค์ คือ เพื่อปลุกจิตสำนึกให้ประชาชนมีส่วนร่วมและได้ตระหนักถึงคุณค่าของแม่น้ำและลำธาร รวมทั้งหาแนวทางฟื้นฟูระบบนิเวศลำน้ำที่สูญเสียไปให้ฟื้นคืนสู่สภาพสมดุล
เครื่องสืบชะตา ได้แก่ ไม้ค้ำโพธิ์ หมาก เมี่ยง พลู บุหรี่ หน่ออ้อย หน่อกล้วย กล้วย มะพร้าว ขันหมาก ข้าวสาร ข้าวเปลือกเสื้อใหม่ หมอนใหม่ ไม้ขนุน ใบเงิน ใบทอง ใบแก้ว ต้นไม้ที่เป็นมงคล เป็นต้น ซึ่งแต่ละพื้นที่อาจมีความแตกต่างกันบ้างช่วงเวลา เดือน 12 เหนือ ขึ้น 6 ค่ำ

รูปภาพประเพณีตานก๋วยสลากของ heng99
ประเพณีตานก๋วยสลากหรือประเพณีถวายทานสลากภัต
ประเพณี ตานก๋วยสลาก หรือประเพณีถวายทานสลากภัต จะทำกันตั้งแต่วันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 เหนือ (ราวเดือนกันยายน) จนถึงวันแรม 14 ค่ำ เดือนเกี๋ยงหรือวันเกี๋ยงดับ (ราวเดือนตุลาคม) เป็นประเพณีที่ชาวล้านนาแสดงความระลึกถึงบรรพบุรุษและญาติมิตรผู้ล่วงลับไปแล้ว ด้วยการทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้ผ่านสิ่งที่เรียกว่า “ก๋วยสลาก” ก๋วยสลากจะสานจากไม้ไผ่ซึ่งข้างในถูกห่อหุ้มด้วยใบขมิ้น และใบตอง
“สลากก๋วยนี้จัดตานอุทิศไปหาผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว”
สำหรับก๋วยสลากที่ทำกันมี 3 แบบ ได้แก่
“ก๋วยน้อย” ใช้สำหรับอุทิศให้กับบรรพบุรุษ หรือผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว จะเป็นญาติพี่น้อง เป็นมิตรสหาย หรือแม้แต่สัตว์เลี้ยงที่เคยอยู่ด้วยกันมาก็ได้ ทั้งช้าง ม้า วัว ควาย แมว และสุนัข หรือถ้าไม่ได้ถวายทานให้กับใครเป็นพิเศษ ก็สามารถถวายเอาไว้ภายภาคหน้าก็ได้
“ก๋วยใหญ่” จะเป็นก๋วยที่ทำขึ้นมาเป็นพิเศษ สามารถจุของได้มากกว่า ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นการทำบุญอุทิศบุญกุศลไปให้กับพ่อแม่หรือญาติผู้ใหญ่ที่ล่วงลับไปแล้ว
“สลากโชค” จะแตกต่างจากก๋วยสองแบบแรกอย่างชัดเจน สลากโชคจะทำเลียนแบบต้นไม้สูงใหญ่ แล้วนำสิ่งของต่างๆ ไปแขวนไว้ เช่น ผ้าห่ม ที่นอน หมอน มุ้ง ถ้วยชาม เครื่องนุ่งห่ม อาหารแห้ง และเงินทอง
ประเพณีตานก๋วยสลากเป็นอีกหนึ่งประเพณีเนื่องในพุทธศาสนาที่ช่วยสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างวัดกับชุมชน และยังสร้างความสามัคคีในหมู่ญาติมิตรสหายอีกด้วยพร้อมซื้อ หวยวันนี้ ตลอด 24 ชั่วโมง
ประเพณียี่เป็ง
ยี่เป็ง เป็นประเพณีเก่าแก่ในสมัยอาณาจักรล้านนา ประชาชนและพระมหากษัตริย์ต่างพากันนมัสการบูชาพระในอารามทั้งหลาย โดยคำว่า ยี่เป็ง เป็นภาษาล้านนา แยกได้สองคำ คือ คำว่า ยี่ หมายถึงเดือน 2 หรือเดือนยี่ ตามที่คนล้านนาใช้เรียกเดือนพฤศจิกายน ส่วนคำว่า เป็ง หมายถึง พระจันทร์ในคืนวันเพ็ญ
สำหรับประเพณียี่เป็ง เป็นประเพณีของชาวล้านนาในไทย จัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในทุก ๆ ปีที่จังหวัดเชียงใหม่ โดยจะจัดขึ้นในวันเพ็ญเดือน 2 ของชาวล้านนา ซึ่งตรงกับเดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติไทย และในเทศกาลยี่เป็งจะจัดขึ้น 3 วัน ได้แก่
ประเพณียี่เป็งหรืองานบุญยี่เป็ง มีขึ้น 3 วัน โดยในแต่ละวันจะมีกิจกรรมที่นิยมทำกันมาช้านาน
- วันขึ้นสิบสามค่ำหรือวันดา เป็นวันที่พี่น้องชาวล้านนากลับคืนสู่บ้านและเตรียมซื้อของเพื่อไปทำบุญที่วัด
- วันขึ้นสิบสี่ค่ำ พี่น้องชาวล้านนาจะไปทำบุญที่วัด พร้อมทำกระทงใบใหญ่ไว้ที่วัดเพื่อนำอาหารและของกินมากมายใส่กระทงและให้ทานแก่คนยากจน
- วันขึ้นสิบห้าค่ำ พี่น้องชาวล้านนาจะนำกระทงใหญ่ที่วัดและกระทงเล็กส่วนตัวไปลอยในลำน้ำ พร้อมทั้งจุดถ้วยประทีป (การจุดผางปะตี๊บ) เพื่อบูชาพระรัตนตรัย และจุดโคมลอยปล่อยขึ้นสู่ท้องฟ้าเพื่อบูชาพระเกตุแก้วจุฬามณีบนสรวงสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
สรุป
ความเชื่อที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ สืบทอดมาตลอดเวลาจนถึงปัจจุบัน มีความเชื่อในเรื่องการนับถือผีตั้งแต่เดิม โดยเชื่อว่าผี และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ความคุ้มครองรักษาอยู่ ความเชื่อนี้จึงมีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตประจำ เชื่อในเรื่องการเวียนว่ายตาย เกิด ความเชื่อที่กล่าวมาข้างต้นเป็นอีกหนึ่งช่วยเยียวยาจิตใจแก่คนล้านนา ปัจจุบันจะเริ่มเลือนหายไปจากวิถีชีวิตคนเหนือ หวังว่าลูกหลานชาวล้านนาจะสืบสานความเชื่อและประเพณีอันนี้ดีเหล่านี้เอาไว้
บทความที่เกี่ยวข้อง
- สีแดงของอั่งเปานั้นมีความหมายถึง อะไร? ค้นหาความลับแห่งโชคลาภและความเจริญรุ่งเรืองในซองแดง
- สายมูห้ามพลาด! เลขมงคล 3 ตัวที่จะช่วยพลิกชีวิตคุณ เสริมดวงให้รับทรัพย์ รุ่งโรจน์และโชคดีตลอดปี 2568
- “เลขมงคลค้าขาย รวย” เสริมดวงรับทรัพย์ให้ปังตลอดปีในทุกเรื่อง
- เว็บพนันคาสิโนออนไลน์ รวมเกมพนันสุดมัน สุดฮิต เว็บตรงไม่ผ่านเอเยนต์ เล่นง่าย จ่ายจริง สมัครฟรี ต้องที่นี่ที่เดียว
- เว็บไซต์คาสิโนออนไลน์ที่รวมเกมคุณภาพไว้มากที่สุด มีแต่เกมปังๆ ทุกเกมโบนัสแตกไวที่สุด สมัครฟรี!